Değersizlik duygusu, kişinin kendisini diğer insanlardan daha değersiz bir varlık olarak hissetmesidir. Temelde bu eksiklik duygusundan kaynaklıdır. Değersizlik duygusu yaşayan kişi, ilişkilerinde tutarsız ve hoşgörüsüz bir tutum sergiler. Genellikle kendini başkalarına ispat etme çabası içerisindedir. Başkalarının onayı ve kabulüyle kendini mutlu ve iyi hisseder. Eleştiri konusunda tahammülsüz, kendisine değer vermeyen, iğreti ,küçümseyici ,kibirli, soğuk tavırlarla yaklaşan birinin olumlu duygularını kazanana kadar aşırı ilgili davranır. Onu muhatap almayan, soğuk ve ilgisiz davranan birinin daha değerli ,üstün bir kişiliğe sahipti olduğu inancını taşır. kendisine benzeyen veya uzantısı gibi gördüğü yakın çevresindeki kişilere ters tepki gösterir. Değersizlik duygusunu yaşayan kişilerin tipik özellikleri; meslektaşlarını aşağılama, nedensiz yere iletişimini ve tüm bağlarını koparma.Sürekli farklı ,güçlü görünme düşüncesinde olmakla beraber ,kadın ve erkek kimliğinden rahatsızlık duyma,karşı cinsi etkisi altına alma dürtüsüyle ,aşık olduğu kadın ve erkekle evlendikten sonra onları değersizleştirme,adam yerine koymama,çapkınlık yapma ve bundan onur duyma, iltifatla mutlu olma,herkes ,tarafından saygı görme , popüler olma düşüncesi taşıma ,kendi gerçek kimliğini kabul etmeyerek, kaçma yolunu seçerler. Kendisini içten içe acımasızca eleştirir, her koşulda yanında olan,kabul eden,ilgi ve sevgi duyanlara duyarsızken, hak etmeyen kişilere ise yaptığı fedakarlığın ve verdiği emeğin karşılığını bulamayınca da öfke ve nefret duyarlar. Daha çok kendi üstünlüğünü kanıtlayabileceği ortamlara girer,para,statü,fedakarlık, uyumlu görünme ,üstünlük, haklılık sergileme ve belli koşullarda dış görünüşü onaylanmak için silah olarak kullanır. Kendisini değersiz hisseden kişilerin öz benlik saygıları düşük olduğu için ailesini,geçmişini reddeder ve bunu gizlemek için çeşitli maskeler kullanır. Benliğine uygun olmayan davranışlar sergileyen birey ,kendisini mutlu ve iyi hissettiği anlarda insanlarla iyi ilişkiler kurar,yetersiz ,eksik hissettiğinde ise içine kapanarak ,yalnız kalmayı tercih eder.
Çözüm önerileri.
İlişkilerinizde dengeyi kurun
İnsanların gözünde değerli olma düşüncesinden ziyade kendiniz için saygın biri olma yönünde çaba sarf edin.
Başkalarının ilgi, iltifat ve onaylarını alarak mutlu olmak yerine kendinizi mutlu etmeye çalışın
Sizi koşulsuz sevenlere sarılın, koşullu seven,kıymet bilenlere ,fedakarlık yapmaktan vazgeçin,
Kendinizle barışın,
Hatalarınızı kabullenin ve yeri geldiğinde özür dilemeyi sıklaştırın,
İnsanları yeterince tanımadan risk almayın,ilgi göstermeyin , atacağınız sonraki adımları iyi hesaplayın.